Ministerstwo Finansów zidentyfikowało przypadki wykorzystywania podatkowych grup kapitałowych do agresywnej optymalizacji w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT).W powtarzających się schematach działania spółki dokonywały zbycia kluczowych składników majątku (np. zabudowanych nieruchomości komercyjnych), bezpośrednio po czym cały dochód ze sprzedaży przekazywały jako darowiznę do spółki powiązanej.
Transakcji towarzyszyły dodatkowe operacje polegające na wymianie udziałów, utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej (PGK) i zbyciu udziałów otrzymanych z tej wymiany skutkujące rozwiązaniem nowoutworzonej PGK. W rezultacie tych operacji, dokonanych w krótkich odstępach czasu, dochody zrealizowane na sprzedaży wskazanego majątku nie zostały opodatkowane CIT. Przeanalizowane przez Ministerstwo Finansów transakcje, zrealizowane z wykorzystaniem tej optymalizacji, obejmowały majątek o wartości wielu miliardów złotych w skali kraju.
1. Mechanizm agresywnej optymalizacji
W sytuacji wyjściowej spółka A, której udziałowcem jest spółka holdingowa (podmiot polski lub zagraniczny), zamierza dokonać zbycia składników majątku (np. centrum handlowe), z którego dochód ze sprzedaży podlegałby opodatkowaniu 19% CIT. W typowych sytuacjach wytworzenie składników majątkowych spółki A (wybudowanie centrum handlowego) było finansowane częściowo z kredytu bankowego.
2. Kryteria sztuczności
W omawianym schemacie optymalizacyjnym występuje szereg okoliczności wskazujących na sztuczność tej operacji i jej podporządkowanie celowi, jakim jest osiągnięcie nienależnej korzyści podatkowej w postaci uniknięcia opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży składników majątku przez Spółkę A, który był następnie przekazany do Spółki B w drodze darowizny:
3. Konsekwencje
Ministerstwo Finansów ostrzega, że powyżej opisane transakcje mogą podlegać ocenie z punktu widzenia przepisów o klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania (art. 119a Ordynacji podatkowej).
4. Interpretacje indywidualne w schematach optymalizacyjnych
Z analizy interpretacji indywidualnych uzyskiwanych przez spółki w ramach poszczególnych schematów optymalizacyjnych wynika że w wielu przypadkach interpretacje były wydawane w oparciu o identyczne wnioski, tj. wnioski, w których opis stanu faktycznego oraz sformułowane pytania podatników były identyczne. W wielu przypadkach interpretacje były też wnioskowane przez spółki w organizacji lub spółki nie prowadzące jeszcze żadnej działalności, które dopiero po uzyskaniu interpretacji były „dostarczane" przedsiębiorcy, który zdecydował się na wdrożenie optymalizacji (ten sposób działania został opisany w Ostrzeżeniu nr 002/17 z 22 maja 2017 r.).
Należy podkreślić, że transakcje przekształceń majątkowych przedsiębiorstw lub zbycia kluczowych składników majątku są co do zasady unikalne; nie ma bowiem dwóch dużych przedsiębiorstw które działałyby w ten sam sposób i z wykorzystaniem tych samych składników majątku. Sytuacja, w której wnioski o interpretacje indywidualne, dotyczące takich unikalnych transakcji (obejmujące np. kombinację sprzedaży nieruchomości i darowizny w ramach PGK lub sprzedaż przedsiębiorstwa, o której mowa w Ostrzeżeniu nr 002/17), są identyczne jak kilkanaście/kilkadziesiąt innych wniosków, dotyczących innych przedsiębiorców z innych branż, musi prowokować pytania odnośnie przyczyn takich anomalii oraz ich skutków dla podatników. Ten sposób działania przy uzyskaniu interpretacji budzi bowiem wątpliwości, czy opis sytuacji (stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe) przedstawiony w tego rodzaju „hurtowo produkowanych" wnioskach należycie oddawał rzeczywisty przebieg konkretnej transakcji u określonego przedsiębiorcy.
Dołożyliśmy wszelkich starań, aby informacje w aktualnościach były zgodne ze źródłem ich pochodzenia. Jednocześnie nie bierzemy odpowiedzialności za ich prawidłowość, kompletność ani aktualność.
